Nieuws:

Welkom, Gast. Alsjeblieft inloggen of registreren.
Heb je de activerings-mail niet ontvangen?

Auteur Topic: Ubuntu loopt vast/Freeze  (gelezen 3041 keer)

Offline jos34

  • Lid
Ubuntu loopt vast/Freeze
« Gepost op: 2017/11/30, 18:25:31 »
Ubuntu loopt bij mij met regematig vast, systeem wordt heel sloom/freeze, geen kernel panic? De PC is nieuw, Ubuntu is ook nieuw geÏnstalleerd, is een Shuttle PC.

Ik heb tijdens instalatie geen SWAP partitie aangemaakt, weet niet of dit een rol speelt? Wat kan hier aan de hand zijn?

Een systeem dat helemaal vast loopt of crashed ken ik meer van Windows.
« Laatst bewerkt op: 2017/11/30, 18:41:14 door jos34 »

Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #1 Gepost op: 2017/11/30, 19:39:46 »
Probeer eens *ubuntu 16.04
mvg,  Peter
Desktop: xubuntu 18.04.6
"No windows in the house but somehow there's more light..."
The future ain’t what it used to be.

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #2 Gepost op: 2017/11/30, 22:34:12 »
Ik heb 16.04 er juist afgegooid, omdat daarin het geluid steeds haperd, en daar werdt ik echt helemaal gestoord van, dus laten ze eerst dat daar dan eens goed fixen.

https://www.google.nl/search?q=ubuntu+16.04+sound+stuttering&oq=ubuntu+16.04+sound+stuttering&aqs=chrome..69i57.9844j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
Geen oplossing bood soelaas, audio blijft slecht.

3 geluidskaarten, bij alle 3 grote haperingen bij Ubuntu 17.04, ik heb er genoeg van.
« Laatst bewerkt op: 2017/12/01, 10:33:08 door jos34 »

Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #3 Gepost op: 2017/12/02, 07:50:41 »
Ik heb 16.04 er juist afgegooid, omdat daarin het geluid steeds haperd, en daar werdt ik echt helemaal gestoord van, dus laten ze eerst dat daar dan eens goed fixen.

https://www.google.nl/search?q=ubuntu+16.04+sound+stuttering&oq=ubuntu+16.04+sound+stuttering&aqs=chrome..69i57.9844j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
Geen oplossing bood soelaas, audio blijft slecht.

3 geluidskaarten, bij alle 3 grote haperingen bij Ubuntu 17.04, ik heb er genoeg van.
ligt echt niet aan Ubuntu 16.4
Xubuntu en Ubuntu
schaats en fiets gek.
foto's maken en koken samen met mijn vrouw

Offline DeBaas

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #4 Gepost op: 2017/12/02, 12:21:17 »
Valt mij op, video unknown.
graag de info uit terminal:
lspci |grep VGA
Ik beantwoord GEEN hulpvragen via PB en/of MAIL

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #5 Gepost op: 2017/12/02, 12:52:43 »
00:02.0 VGA compatible controller: Intel Corporation Device 5906 (rev 02)

GPU = Intel HD Graphics 610

Bij Software en Drivers> Extra Stuurprogramma's staat overigens geen GPU drivers.


Ubuntu 14.10, 15.04 en 15.10 werken helemaal niet, krijg alleen maar raar geflits over het scherm heen.

Waarom staat er trouwens VGA? Dat gebruikt toch haast niemand meer?
« Laatst bewerkt op: 2017/12/03, 00:33:20 door jos34 »

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #6 Gepost op: 2017/12/03, 17:05:53 »
Nu weer Ubuntu 17.04, met haperd geluid. Output ALSA of Pulse bij VLC maakt niet uit.

Offline jolo

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #7 Gepost op: 2017/12/03, 21:42:26 »
Ik heb 16.04 er juist afgegooid, omdat daarin het geluid steeds haperd
Ging het wel om de derde puntuitgave 16.04.3. Want die heeft net zoals Ubuntu 17.04 de Linux 4.10 kernel.

Wellicht zou je ook nog de output kunnen posten, van terminalvenstercommando
inxi -Fxz [Enter]
Hoofd PC januari 2018 HP Compaq Elite 8300 SFF Windows 10 & Xubuntu 18.04.3
PC 2011 Asus P8Z68-V Pro i7 2600K 8 GB RAM GT730 Xubuntu test pc
PC 2007 Asus P5B E6600 2GB RAM 8800GTS  
Notebook 2008 Lenovo ThinkPad R61i 8932GMG 2,5 GB RAM

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #8 Gepost op: 2017/12/03, 22:04:17 »
System:    Host: Shuttle-DS77U Kernel: 4.10.0-40-generic x86_64 (64 bit gcc: 6.3.0)
           Desktop: Gnome  (Gtk 3.22.11-0ubuntu3) Distro: Ubuntu 17.04
Machine:   Device: laptop System: Shuttle product: DS77U v: V1.0
           Mobo: Shuttle model: FS77U v: 1.0
           UEFI [Legacy]: American Megatrends v: 1.02 date: 11/15/2016
CPU:       Dual core Intel Celeron 3865U (-MCP-) cache: 2048 KB
           flags: (lm nx sse sse2 sse3 sse4_1 sse4_2 ssse3 vmx) bmips: 7200
           clock speeds: max: 1800 MHz 1: 601 MHz 2: 665 MHz
Graphics:  Card: Intel Device 5906 bus-ID: 00:02.0
           Display Server: X.Org 1.19.3 drivers: modesetting (unloaded: fbdev,vesa)
           Resolution: 1920x1080@60.00hz
           GLX Renderer: Mesa DRI Intel HD Graphics 610 (Kaby Lake GT1)
           GLX Version: 3.0 Mesa 17.1.4 Direct Rendering: Yes
Audio:     Card Intel Device 9d71 driver: snd_hda_intel bus-ID: 00:1f.3
           Sound: Advanced Linux Sound Architecture v: k4.10.0-40-generic
Network:   Card-1: Intel Ethernet Connection I219-LM
           driver: e1000e v: 3.2.6-k bus-ID: 00:1f.6
           IF: enp0s31f6 state: up speed: 100 Mbps duplex: full mac: <filter>
           Card-2: Intel I211 Gigabit Network Connection
           driver: igb v: 5.4.0-k port: e000 bus-ID: 01:00.0
           IF: enp1s0 state: down mac: <filter>
           Card-3: Realtek RTL8188EE Wireless Network Adapter
           driver: rtl8188ee port: d000 bus-ID: 02:00.0
           IF: wlp2s0 state: down mac: <filter>
Drives:    HDD Total Size: 370.1GB (14.1% used)
           ID-1: /dev/sda model: Samsung_SSD_850 size: 250.1GB temp: 0C
           ID-2: /dev/sdb model: KINGSTON_SM2280S size: 120.0GB temp: 43C
Partition: ID-1: / size: 230G used: 49G (23%) fs: ext4 dev: /dev/sda1
RAID:      No RAID devices: /proc/mdstat, md_mod kernel module present
Sensors:   System Temperatures: cpu: 29.8C mobo: 27.8C
           Fan Speeds (in rpm): cpu: N/A
Info:      Processes: 214 Uptime: 3 min Memory: 1413.3/3835.9MB
           Init: systemd runlevel: 5 Gcc sys: 6.3.0
           Client: Shell (bash 4.4.71) inxi: 2.3.8

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #9 Gepost op: 2017/12/03, 22:06:07 »
openSUSE-Leap-42.3 erop, gezet, werkt naar behoren, geluid hapert niet, snap er verder weinig van.

Offline jolo

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #10 Gepost op: 2017/12/04, 15:35:59 »
Het enige dat me opvalt, dat openSUSE-Leap-42.3 kernel versie 4.4 heeft. Die 4.4 kernel versie zit ook in de eerste puntuitgave van Ubuntu 16.04.1. Verder zie ik dat je DS77U in de Shuttle Linux compatibel lijst staat. Bij DS77U staat: Ubuntu 16.04 OpenSuSE 42.1 en Fedora 24.

Wat je geluid betreft, draai je  driver: snd_hda_intel. Dat is dezelfde driver als in Ubuntu op mijn hoofd pc. Daarvan werkt het geluid op dit moment.
jolo@hoofd-pc:~$ inxi -A
Audio:     Card-1: NVIDIA GK208 HDMI/DP Audio Controller driver: snd_hda_intel Sound: ALSA ver: k4.4.0-101-generic
           Card-2: Intel 6 Series/C200 Series Family High Definition Audio Controller driver: snd_hda_intel
Hoofd PC januari 2018 HP Compaq Elite 8300 SFF Windows 10 & Xubuntu 18.04.3
PC 2011 Asus P8Z68-V Pro i7 2600K 8 GB RAM GT730 Xubuntu test pc
PC 2007 Asus P5B E6600 2GB RAM 8800GTS  
Notebook 2008 Lenovo ThinkPad R61i 8932GMG 2,5 GB RAM

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #11 Gepost op: 2017/12/04, 19:25:56 »
Ik heb nu Ubuntu 17.04 met haperent geluid :(

Audio:     Card Intel Device 9d71 driver: snd_hda_intel
           Sound: Advanced Linux Sound Architecture v: k4.10.0-40-generic

16.04 valt niet mee te werken, constant lag, draait heel traag. :( , geen flauw idee hoe ze er aan komen dat ie ondersteund wordt want juist die versie draait voor geen meter.
Verder krijg ik op 16.04 zonder gdebi amper programma's geinstalleerd, Wat is dat Gome Software daar slecht.
« Laatst bewerkt op: 2017/12/04, 19:32:47 door jos34 »

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #12 Gepost op: 2017/12/04, 19:29:10 »
16.04.0 hapert voor als nog niet, valt bijna niet mee te werken, GPU driver probleem, beeld schokt de hele tijd.
« Laatst bewerkt op: 2017/12/04, 22:18:23 door jos34 »

Offline jolo

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #13 Gepost op: 2017/12/05, 08:52:17 »
De juiste werkwijze is als volgt. Plaats de Ubuntu 16.04.1 dvd+/-r(w) in de dvd speler/brander, en start de pc opnieuw op. Druk tijdig op de juiste functietoets om het BIOS boot menu te laten verschijnen. Selecteer daaruit met de pijltjes omlaag toets een regel met UEFI DVD. Druk op de Entertoets. Selecteer uit het menu dat dan verschijnt "Check disk for errors". Daaruit zou moeten komen
Check finished: no errors


Druk dan op de spatiebalk om te rebooten. Als je daarna weer in dat menu zit, selecteer je "Try Ubuntu without installing" en de Entertoets. Zodat een live sessie start. Je kunt onder andere het geluid testen, via de optie van het speaker icoontje rechts boven "Sound Settings" > Test Sound. En als je internetverbinding in die live sessie al actief is, via online muziek. Bijvoorbeeld youtube.com

Check ook via het terminalvenstercommando
lsb_release -a of daadwerkelijk Ubuntu 16.04.1 wordt getoond. In Ubuntu 16.04.0 zitten nog wat bugs, die in Ubuntu 16.04.1 opgelost zijn. En of uname -a kernel versie 4.4 toont. 

Pas als dat goed werkt, zou je met installeren kunnen beginnen. Volgens deze hyperlink https://wiki.ubuntu-nl.org/InstallatieDesktopXenial

Wellicht kun je beter niet bij "Voorbereiden op de installatie" de optie "Downloads updates while installing" vinken. Als na het voltooien van de installatie en de reboot het geluid en de rest nog steeds werkt, kun je gaan updaten. Om na de reboot nogmaals te testen. Als het geluid dan niet meer werkt, of er andere problemen zijn, kun je altijd nog teruggaan naar de vorige kernel versie. Op de site van pjotr staat onder andere hoe je een bepaalde systeemkernversie kunt vastzetten. (punt 14, rechterkolom).
Hoofd PC januari 2018 HP Compaq Elite 8300 SFF Windows 10 & Xubuntu 18.04.3
PC 2011 Asus P8Z68-V Pro i7 2600K 8 GB RAM GT730 Xubuntu test pc
PC 2007 Asus P5B E6600 2GB RAM 8800GTS  
Notebook 2008 Lenovo ThinkPad R61i 8932GMG 2,5 GB RAM

Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #14 Gepost op: 2017/12/05, 09:52:55 »
16.04.0 hapert voor als nog niet, valt bijna niet mee te werken, GPU driver probleem, beeld schokt de hele tijd.
Dat met de GPU zou je misschien zo kunnen oplossen:
https://sites.google.com/site/computertip/snelheid#TOC-Zo-zet-u-het-oude-Intel-stuurprogramma-weer-terug
Punt 5.1
mvg,  Peter
Desktop: xubuntu 18.04.6
"No windows in the house but somehow there's more light..."
The future ain’t what it used to be.

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #15 Gepost op: 2017/12/05, 23:13:27 »
De juiste werkwijze is als volgt. Plaats de Ubuntu 16.04.1 dvd+/-r(w) in de dvd speler/brander, en start de pc opnieuw op. Druk tijdig op de juiste functietoets om het BIOS boot menu te laten verschijnen. Selecteer daaruit met de pijltjes omlaag toets een regel met UEFI DVD. Druk op de Entertoets. Selecteer uit het menu dat dan verschijnt "Check disk for errors". Daaruit zou moeten komen
Check finished: no errors


Druk dan op de spatiebalk om te rebooten. Als je daarna weer in dat menu zit, selecteer je "Try Ubuntu without installing" en de Entertoets. Zodat een live sessie start. Je kunt onder andere het geluid testen, via de optie van het speaker icoontje rechts boven "Sound Settings" > Test Sound. En als je internetverbinding in die live sessie al actief is, via online muziek. Bijvoorbeeld youtube.com

Check ook via het terminalvenstercommando
lsb_release -a of daadwerkelijk Ubuntu 16.04.1 wordt getoond. In Ubuntu 16.04.0 zitten nog wat bugs, die in Ubuntu 16.04.1 opgelost zijn. En of uname -a kernel versie 4.4 toont. 

Pas als dat goed werkt, zou je met installeren kunnen beginnen. Volgens deze hyperlink https://wiki.ubuntu-nl.org/InstallatieDesktopXenial

Wellicht kun je beter niet bij "Voorbereiden op de installatie" de optie "Downloads updates while installing" vinken. Als na het voltooien van de installatie en de reboot het geluid en de rest nog steeds werkt, kun je gaan updaten. Om na de reboot nogmaals te testen. Als het geluid dan niet meer werkt, of er andere problemen zijn, kun je altijd nog teruggaan naar de vorige kernel versie. Op de site van pjotr staat onder andere hoe je een bepaalde systeemkernversie kunt vastzetten. (punt 14, rechterkolom).

Volgens mij zijn mijn schijven MBR formated, geen GTP.

Updates lost het probleem niet op, en het doet zich ook voor bij de live sessie.

Ik werk trouwens helemaal niet met DVDs, maar met USB sticks.
« Laatst bewerkt op: 2017/12/05, 23:15:59 door jos34 »

Offline DeBaas

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #16 Gepost op: 2017/12/06, 13:01:11 »
De HD Graphics 610 - Intel is de low low-end ingebouwde video ondersteuning van Intel voor lowbudget en embedded systemen, zonder extra videogeheugen en versnelling.
Om deze chip redelijk aan de praat te krijgen in Linux zou je een /etc/X11/xorg.conf configuratiefile moeten maken.
Diverse distro's voorzien daar automatisch in, zoniet Ubuntu.
Het wordt dus handwerk.
Voorbeeld:
https://wiki.archlinux.org/index.php/intel_graphics#Xorg_configuration
en/of bekijk de OpenSuse versie voor vergelijk.
Ik beantwoord GEEN hulpvragen via PB en/of MAIL

Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #17 Gepost op: 2017/12/06, 13:32:37 »
@  jos34,

Indien je er alsnog niet uitraakt, probeer dan een lichter Ubuntu-distro te installeren zoals: Ubuntu Maté, Lubuntu, Xubuntu,  ...of Q4OS ... http://www.q4os.org/

Maak wel, op voorhand, eerst een kopie van alle belangrijke data / gegevens / foto's / ...

Aan jou dan de keuze.

Deze lichtere distro's kunnen hetzelfde als Ubuntu maar vragen minder werk- en videogeheugen.
Misschien moet je dan wel even wat extra programma's gaan installeren die er standaard niet inzitten zoals dat bij Ubuntu wel het geval was/is...
Het is absoluut geen schande om met een lichtere Ubuntu-distro te gaan werken hoor, in tegendeel ...het zal wel even wennen worden, en, dat zou op zich geen probleem mogen zijn...

Groet,
spievensterke.
« Laatst bewerkt op: 2017/12/06, 13:56:21 door spievensterke »
Maté - Rolling Release 64bit. Test LinuxMint 21.xx.

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #18 Gepost op: 2017/12/06, 14:47:09 »
De HD Graphics 610 - Intel is de low low-end ingebouwde video ondersteuning van Intel voor lowbudget en embedded systemen, zonder extra videogeheugen en versnelling.
Om deze chip redelijk aan de praat te krijgen in Linux zou je een /etc/X11/xorg.conf configuratiefile moeten maken.
Diverse distro's voorzien daar automatisch in, zoniet Ubuntu.
Het wordt dus handwerk.
Voorbeeld:
https://wiki.archlinux.org/index.php/intel_graphics#Xorg_configuration
en/of bekijk de OpenSuse versie voor vergelijk.

Volgens internet kan die 4K en H265 video aan, OK Assassins Creed zou je er niet vlekkeloos mee kunnen draaien, maar zo'n hele slechte chip lijkt het mij niet.

@spievensterke

Het systeem draait razendsnel, dus wil graag bij een normale Ubuntu of Linux Mint blijven, kan het ook niet zijn dat de Wayland server roet in het eten gooit, want volgens mij happert de 17.10 het geluid het meest. Zou ook nog kunnen dat het beeld hapert en het geluid dan mee hapert als correctie?
« Laatst bewerkt op: 2017/12/06, 14:50:45 door jos34 »

Offline jolo

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #19 Gepost op: 2017/12/06, 15:28:50 »
Die DS77U met de specificaties zoals vermeldt staat in de bijlage van de startpost, met onder andere 4 GB werkgeheugen, lijkt me voldoende voor Ubuntu 16.04. Ook al omdat openSUSE-Leap-42.3 (Reactie #9) er blijkbaar wel goed op draait. Ging dat overigens om de KDE of Gnome versie?

Je zou inderdaad zoals DeBaas al voorstelt, Ubuntu 16.04 kunnen vergelijken met openSUSE-Leap-42.3. Je zou er dual boot van kunnen maken. Dan zou je onder andere ook in openSUSE diezelfde inxi commando als in Ubuntu kunnen uitvoeren.

Eventueel zou je in Ubuntu van Wayland terug kunnen schakelen naar Xorg. Zie daarvoor https://forum.ubuntu-nl.org/index.php?topic=102160.msg1012889#msg1012889

Hoofd PC januari 2018 HP Compaq Elite 8300 SFF Windows 10 & Xubuntu 18.04.3
PC 2011 Asus P8Z68-V Pro i7 2600K 8 GB RAM GT730 Xubuntu test pc
PC 2007 Asus P5B E6600 2GB RAM 8800GTS  
Notebook 2008 Lenovo ThinkPad R61i 8932GMG 2,5 GB RAM

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #20 Gepost op: 2017/12/06, 19:16:38 »
Inmiddels 4GB RAM vervangen voor 16GB.

17.04 werkt opzich goed, alleen dat haperende geluid. Weet iemand daar een oplossing voor?

Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #21 Gepost op: 2017/12/06, 23:26:52 »
@ jos34,

Is het nu 17.04 of 17.10 waarmee je dit probleem hebt???

Ubuntu 17.10 is een tussenversie en is beta. Niet aangeraden als dagdagelijks gebruik want er zijn nog wat 'onvolmaaktheden' . Het kan ook liggen aan de vernieuwde en mee geïnstalleerde kernel ??? Ik gis maar...

Goed dat je dit vermeld hebt. Maar ik zou, persoonlijk, nog wat wachten tot de uiteindelijke nieuwe versie zijn 'onvolmaaktheden' kwijt is. Ubuntu 64 16.04.3 LTS is nog enkele jaren bruikbaar. Niet te snel willen overstappen...
« Laatst bewerkt op: 2017/12/06, 23:29:18 door spievensterke »
Maté - Rolling Release 64bit. Test LinuxMint 21.xx.

Offline rico70

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #22 Gepost op: 2017/12/07, 02:59:49 »
Ubuntu 17.10 is een tussenversie en is beta.
17.10 is GEEN beta

Offline jolo

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #23 Gepost op: 2017/12/07, 11:33:37 »
(X)Ubuntu 17.04 en (X)Ubuntu 17.10 zijn weliswaar geen bèta. Maar de (in)stabiliteit daarvan wordt wel vergeleken met de bèta van een LTS versie. Dat is al redelijk stabiel. Alleen is de eerste puntuitgave van een LTS versie nog stabieler. Maar het belangrijkste nadeel van een tussen versie is de slechts 9 maanden ondersteuning. Zo wordt (X)Ubuntu 17.04 slechts ondersteund tot januari 2018. Zie Wikipedia  https://nl.wikipedia.org/wiki/Ubuntu_%28Linuxdistributie%29

Je zou het geluid ook nog kunnen testen via het terminalvenstercommando
aplay /usr/share/sounds/alsa/Front_Center.wav [Enter]

Of ook

aplay /usr/share/sounds/alsa/Front_Left.wav [Enter]

en

aplay /usr/share/sounds/alsa/Front_Right.wav [Enter]

Als dat ook niet goed klinkt, check dan dit stappenplan https://help.ubuntu.com/community/SoundTroubleshootingProcedure
Hoofd PC januari 2018 HP Compaq Elite 8300 SFF Windows 10 & Xubuntu 18.04.3
PC 2011 Asus P8Z68-V Pro i7 2600K 8 GB RAM GT730 Xubuntu test pc
PC 2007 Asus P5B E6600 2GB RAM 8800GTS  
Notebook 2008 Lenovo ThinkPad R61i 8932GMG 2,5 GB RAM

Offline jos34

  • Lid
Re: Ubuntu loopt vast/Freeze
« Reactie #24 Gepost op: 2017/12/07, 21:14:24 »
@ jos34,

Is het nu 17.04 of 17.10 waarmee je dit probleem hebt???

Ubuntu 17.10 is een tussenversie en is beta. Niet aangeraden als dagdagelijks gebruik want er zijn nog wat 'onvolmaaktheden' . Het kan ook liggen aan de vernieuwde en mee geïnstalleerde kernel ??? Ik gis maar...

Goed dat je dit vermeld hebt. Maar ik zou, persoonlijk, nog wat wachten tot de uiteindelijke nieuwe versie zijn 'onvolmaaktheden' kwijt is. Ubuntu 64 16.04.3 LTS is nog enkele jaren bruikbaar. Niet te snel willen overstappen...

Zowel bij 17.04 als 17.10 hapert het geluid, al is het bij 17.04 wel veel minder.

bij 17.04 ongeveer 1 keer per kwartier.
bij 17.10 ogeveer 3 keer per 3 minuten, en is het dan ook behoorlijk storend.