Les 5 -
Welk audio-formaat is het beste?De vraag die al heel lang op ieders lippen brandt:
Vertel eens jongen, wat is nu een audio-formaat dat ik moet gebruiken?Datacommunicatie - In een maanloze nacht lees je de krant bij het licht van eeen kaars of electrische lamp. De
seinlamp wordt nog steeds op marineschepen gebruikt, maar is niet bedoeld voor het bijlichten van de kapitein als hij zijn liefje schrijft. In plaats daarvan is de seinlamp bestemd voor korte zakelijke berichten tot 10 - 15 mijl en open zicht.
Het communicatiemiddel, dat voor een bepaald doel wordt toegepast, is zo gekozen dat het de boodschap, binnen bepaalde toleranties, storingsvrij weet over te brengen. Het moet robuust zijn, ongevoelig voor de verwachte invloeden van buitenaf.
Dat is het korte antwoord. Nu meer in detail.
A - Voor de echte muziekliefhebber : geen degradatie van het oorspronkelijke geluid Als je muziek wil afspelen op de manier zoals het ooit is vastgelegd in de muziekstudio,
kies dan FLAC. De datacompressie van FLAC is te vergelijken met die ZIP of tar en die verandert het signaal - na de-compressie - niet. Ook vergt de-compressie van FLAC weinig rekenkracht en kan door een "simplel" apparaat worden uitgevoerd, waardoor de kans op extra fouten wordt verkleind.
Voor het beoordelen van verschillen in signalen, zijn ruwweg twee methode:
1 - Luistertest, bv
ABX2 - Metingen uitvoeren. Zie de video van
Borg Soundlab - Audio Myths Workshop. In de video wordt o.a. een methode uitgelegd om verschillen te meten door twee signalen van elkaar aftrekken. Het rest-signaal geldt als bewijs dat er een verschil is.
Het creatieve ProcesWe hebben het hier telkens over afwijkingen. Afwijkingen in
afspeelapparatuur en niet over het maken van een "smerige sound" tijdens het creatieve proces, tijdens de opnamesessies. Dat zijn heel persoonlijke keuzes.
Ik kan je bv. laten luisteren naar
Microphonie I van Karlheinz Stockhausen, een romantische uitvoering van Bach op piano door Friederich Gulda,
die Zauberflöte in een uitvoering van Böhm in de jaren 60 of
Tristan und Isolde gedirigeerd door Furtwangler. Die laatste opname is oorsponkelijk gesneden op een 78-toeren plaat en de muziek samen het gekuch en gestommel van het publiek in de zaal mengt heel erg goed met het gezang van een merel op een zwoele zomeravond als de tuindeur open staat.
Microphonie I is geen favoriet van mij, hoewel ik het voor het eerst hoorde op 16- 17-jarige leeftijd en is daarom meer verbonden met een nostalgisch gevoel. Ik begreep er geen hout van, maar is een goed voorbeeld van hoe de microfoon de opname kan beinvloeden. Als je iets langer op YouTube rondkijkt zijn de lezingen die Stockhausen in Engeland gaf de moeite waard.
B - Voor streaming toepassingen: Beperken van de BitrateDe noodzaak om geluid flink te comprimeren kan het best begrepen worden als je VIOP en mobiele spraaktelefonie als uitgangspunt neemt. Het verzenden van de signalen mag weinig energie vergen en de vertraging (als gevolg van de compressie-berekeningen) moet minimaal zijn.
Het
open audio-formaat Opus zal (voor bepaalde toepassingen) de opvolger worden voor MP3. In de nu volgende video wordt uitgelegd welke strategie is gevolgd om een sterke compressie van het signaal te halen, terwijl het goed verstaanbaar blijft.
Opus, the Swiss Army Knife of Audio Codecs. Het geheim is dat de mate van compressie voor verschillende frequentiegebieden kan verschillen op een zelfde moment. Ook kan men zeer snel "schakelen" tussen sterke en matige compressie, zonder dat het echt hoorbaar wordt.
Afsluitende opmerkingHiermee zijn we aan het einde gekomen van een zoektocht naar het beste audio-formaat.
Dat is er niet, het is afhankelijk van wat je je als doel stelt.