Het opkuisen is iets wat je volgens mij met Windows af en toe moet uitvoeren. Als je Linux gebruikt met een ext4-bestandssysteem, dan regelt zich dat zelf door een automatische controle+reparatie.
Het verwijderen van overbodige software kan in de terminal worden uitgevoerd met
apt-get autoremove
Daarmee worden bestanden verwijderd die ooit door de installatie van een pakket_ABC meekwamen en en die bleven staan als je pakket_ABC later weer hebt verwijderd.
Maar daarmee hebben we nog geen verklaring van de algemene traagheid die je noemt.
Helaas hebben wij nog geen indicatie gezien van je systeem bijv. van een Firefox- of van een Thunderbird-start. Waar hebben wij het over? 5s wachten op Firefox = normaal, 15s wachten op Thunderbird met meerdere sub-mailboxen = ook normaal.
De bereidwilligheid van de forumleden voor ondersteuning neemt af als je zo terughoudend bent over de concrete reacties van je pc.
Hier was een eenvoudige vraag, maar je reageerde daar vervolgens helemaal niet op.
Kan het zijn dat je internetverbinding traag is? Probeer anders even een kabel-verbinding i.p.v. draadloos.
Hoe vol is je schijf/partitie, wat zie je als je in de terminal vraagt
df -h